Κακοποίηση παιδιού: Μορφές και αντιμετώπιση

Η κακομεταχείριση του παιδιού αποτελεί ένα διαχρονικό πρόβλημα το οποίο κατά καιρούς αντιμετωπίζεται με διάφορες επιστημονικές μεθόδους.

Για να μπει ένα τέλος στην δυσάρεστη αυτή κατάσταση χρειάζχεται εγρήγορση και σωστή ενημέρωση.


Επομένως για να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε μια περίπτωση παιδικής κακοποίησης καλό είναι να γνωρίζουμε και τον επιστημονικό ορισμό της.

Τι είναι η κακοποίηση παιδιού

Όλοι καταλαβαίνουμε λίγο-πολύ τι είναι η παιδική κακομεταχείριση. Πως ορίζεται όμως από επιστημονική σκοπιά;

Ένας ορισμός που έχει δοθεί για την παιδική κακοποίηση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι ο εξής:

"Όλες οι μορφές σωματικής, συναισθηματικής, ερωτικής κακοποίησης, παραμέλησης ή αμελούς διαπαιδαγώγησης ή εμπορικής ή άλλης εκμετάλλευσης που γίνονται στα πλαίσια κάποιας σχέσης ευθύνης, εμπιστοσύνης ή δύναμης με το παιδί, με αποτέλεσμα την πραγματική ή δυνητική βλάβη στην υγεία του παιδιού, στην επιβίωση, στην ανάπτυξη ή στην αξιοπρέπειά του"(World Health Organization, 2008, σελ.13).

Μορφές παιδικής κακοποίησης και αντιμετώπιση

Η παιδική κακοποίηση μπορεί να διακριθεί σε δυο κατηγορίες: Αυτές είναι η ψυχολογική και η σωματική κακοποίηση.

Η σωματική κακοποίηση δυστυχώς είναι πολύ συχνή σε παιδιά κάθε ηλικίας και συνήθως περιλαμβάνει τραυματισμούς κάθε είδους, συχνά μάλιστα σοβαρούς οι οποίοι φυσικά δεν οφείλονται σε ατυχήματα.

Τα σημεία του σώματος που πλήττονται περισσότερο περιλαμβάνουν συχνότερα στο κεφάλι και τα άκρα (χέρια και πόδια) του παιδιού, δηλαδή τα μέρη του σώματος που είναι ακάλυπτα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρξει κακοποίηση και σε άλλα σημεία.



Φυσικά στη σωματική κακομεταχείριση συγκαταλλέγεαι και η ερωτική κακοποίηση.

Για τον λόγο αυτό, αν υπάρχει υποψία κακοποίησης οι ειδικοί πρέπει να εξετάζουν προσεκτικά ολόκληρο το σώμα του παιδιού.

Από την άλλη, η ψυχολογική κακοποίηση που μπορεί να υποστεί ένα παιδί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.

Οι παράγοντες που συμβάλλουν στην δημιουργία μιας τέτοιας κατάστασης μπορεί να είναι: η οικογένεια, το σχολικό περιβάλλον ,το φιλικό περιβάλλον κ.α.

Είναι πάρα πολλές οι φορές που τα παιδιά δέχονται ψυχολογική και συναισθηματική πίεση από τους γονείς τους για να μπορέσουν να επιβληθούν χρησιμοποιώντας μάλιστα λεκτική ή και σωματική βία.


Αρκετές δυστυχώς, είναι και οι φορές που ένα παιδί βιώνει την κακοποίηση στο σχολικό και στο φιλικό περιβάλλον του.

Σε αυτήν την περίπτωση μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχουν οι εκπαιδευτικοί του σχολείου, οι οποίοι αντιλαμβανόμενοι μια τέτοια κατάσταση θα πρέπει να δράσουν εγκαίρως για την αποφυγή πιο δύσκολων καταστάσεων για το παιδί.

Η κοινωνική και συναισθηματική απαξίωση, που μπορεί να βιώνει ένα παιδί είναι πολύ πιθανό να δημιουργήσει στο μέλλον δυσάρεστες συνέπειες κάνοντάς το πιο επιθετικό, ευάλωτο, απομονωμένο κ.α.

Γενικότερα βιώματα κακοποίησης και παραμέλησης μπορούν να διαταράξουν την ψυχική υγεία του παιδιού.

Συνεπώς το πρόβλημα της κακομεταχείρισης ενός παιδιού πρέπει να αξιολογείται σοβαρά τόσο από τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς όσο και από τους εξειδικευμένους επιστήμονες.

Με απλά λόγια αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αναφέρουμε περιστατικά παιδικής κακοποίησης που πέφτουν στην αντίληψη μας, όποια κι αν είναι η θέση μας (γονιός, εκπαιδευτικός, συγγενής κλπ).

Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση του συγκεκριμένου φαινομένου αλλά και τις μελλοντικές συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει στο παιδί.

Βιβλιογραφία:
World Health Organization (2008). Πρόληψη παιδικής κακοποίησης: Οδηγός δράσης και τεκμηρίωσης. Επιμ. Μτρφ. Ο. Γιωτάκος. Μτφρ. Ο. Γιωτάκος, Ε. Παπαδομαρκάκη, Ι. Παπακίτσου, Α. Σαμπαζιώτης, Κ. Τσιλιάκου. Αθήνα: Πιτσιλίδης.

Το coolweb.gr ευχαριστεί θερμά τον κ. Θεοχάρη Μακρή, Ειδικό Παιδαγωγό για τη συγγραφή αυτού του άρθρου.

Διαβάστε στη συνέχεια Συμβουλές για την πρώτη μέρα στο σχολείο