Όσοι λύνετε συχνά σταυρόλεξα θα έχετε προσέξει ίσως ότι τα περισσότερα αν όχι όλα έχουν κάποιας μορφής συμμετρία.
Έχετε αναρωτηθεί όμως γιατί συμβαίνει αυτό; Και τελικά αυτή η συμμετρία τι εξυπηρετεί; Κάνει ευκολότερη τη λύση του σταυρολέξου;
Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά.
Το πρώτο σταυρόλεξο
Το πρώτο σταυρόλεξο, επινοήθηκε το 1913 από τον Arthur Wynne, συντάκτη στην εφημερίδα New York World, και είχε σχήμα διαμαντιού.
Το σταυρόλεξο αυτό δεν είχε καθόλου μαύρα τετράγωνα, αντ' αυτού υπήρχε ένα κενό σε σχήμα ρόμβου στη μέση του ταμπλό, αλλά παρ 'όλα αυτά ήταν συμμετρικό.
Αυτό το πρώτο σταυρόλεξο βασίστηκε σε προηγούμενα παιχνίδια λέξεων χωρίς ταμπλό, όπου το ζητούμενο ήταν να σχηματίσεις διάφορα συμμετρικά σχήματα (τετράγωνο, αστέρι, ρόμβο κλπ) χρησιμοποιώντας λέξεις.
Αυτά με τη σειρά τους βασίστηκαν σε παλιότερα παιχνίδια λέξεων όπως οι ακροστιχίδες (στις οποίες αν έπαιρνες το πρώτο γράμμα από κάθε λέξη σχηματιζόταν μια άλλη λέξη ή φράση), οι οποίες ήταν γνωστές από την αρχαιότητα.
Γιατί τα σταυρόλεξα είναι συμμετρικά
Είδαμε ότι το πρώτο σταυρόλεξο ήταν συμμετρικό. Αυτό συνεχίστηκε και αργότερα χωρίς όμως κάποιο ιδιαίτερο λόγο.
Η πιο συνηθισμένη μορφή συμμετρίας που θα βρείτε στα σταυρόλεξα είναι η περιστροφική συμμετρία. Θα δείτε ότι αν στρέψετε το ταμπλό κατά 180 μοίρες (δηλαδή το γυρίσετε ανάποδα) θα πάρετε ακριβώς το ίδιο σχήμα.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος;
Στην πραγματικότητα τα σταυρόλεξα είναι συμμετρικά απλά και μόνο επειδή έτσι τα φτιάχνουν οι κατασκευαστές τους. Επίσης για κάποιο άγνωστο λόγο έχουν συνήθως μονό αριθμό τετραγώνων σε κάθε πλευρά.
Σύμφωνα με μια προσέγγιση θα λέγαμε ότι η συμμετρία ίσως αντικατοπτρίζει την εμμονή που έχουν με την τάξη αυτοί που φτιάχνουν σταυρόλεξα.
Ένας άλλος πιο απτός λόγος είναι ότι όλοι σχεδόν οι προκάτοχοι των παιχνιδιών αυτών είχαν κάποια μορφή συμμετρίας. Αυτό βέβαια εξηγείται από το γεγονός ότι ίσως εκείνοι οι γρίφοι είχαν κάποια μυστικιστική σημασία, όπως πιστεύουν κάποιοι.
Πάντως, για τον έναν ή τον άλλο λόγο, η συμμετρία στα σταυρόλεξα δεν εξυπηρετεί πουθενά. Και φυσικά μην περιμένετε να σας βοηθήσει στο παραμικρό στην επίλυση τους.
Διαβάστε στη συνέχεια
Ποια η διαφορά ό,τι με ότι;
Πότε μπαίνει τελικό ν
Πολύς λόγος γίνεται για τη διατήρηση ή όχι του τελικού ν σε ορισμένα άρθρα και κάποιες άκλιτες λέξεις και γενικά επικρατεί μια σύγχυση. Τι ισχύει τελικά; Ας δούμε!