Σύμφωνα με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο, οι εθνικές εκλογές γίνονται με λίστα.
Συγκεκριμένα, οι 288
έδρες κατανέμονται σύμφωνα με την ενισχυμένη αναλογική στα κόμματα που συγκέντρωσαν ποσοστό ψήφων άνω του 3%, το οποίο είναι και το όριο εισόδου ενός κόμματος στο κοινοβούλιο.
Οι υπόλοιπες 12 έδρες προκύπτουν από δεσμευμένους συνδυασμούς (λίστες δηλαδή) που καταθέτουν τα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές. Αυτό είναι το λεγόμενο ψηφοδέλτιο επικρατείας.
Πότε γίνονται εκλογές με λίστα
Εκλογές με λίστα γίνονται κάθε φορά που το προβλέπει ο εκλογικός νόμος. Αυτό το λέμε γιατί κάθε κόμμα που κερδίζει τις εκλογές ψηφίζει διαφορετικό εκλογικό νόμο (ο οποίος δεν ισχύει από τις αμέσως επόμενες εκλογές αλλά από τις μεθεπόμενες).
Έτσι για παράδειγμα οι εκλογές του Μαΐου 2023 έγιναν με σταυρό και ο εκλογικός νόμος προέβλεπε απλή αναλογική. Επειδή όμως δεν μπόρεσε να σχηματιστεί κυβέρνηση έγιναν επαναληπτικές εκλογές ένα μήνα αργότερα δηλαδή τον Ιούνιο του 2023 και εκεί ίσχυε άλλος εκλογικός νόμος με ενισχυμένη αναλογική και με λίστα.
Αυτό είναι και λογικό αν το καλοσκεφτούμε, καθώς έτσι δεν χρειάζεται να κάνουν προεκλογική εκστρατεία ένας ένας οι υποψήφιοι όταν γίνονται συχνές απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις.
Ποια η διαφορά μεταξύ λίστας και σταυρού προτίμησης
Όταν οι εκλογές γίνονται με λίστα, η σειρά των υποψηφίων στο ψηφοδέλτιο γίνεται με σειρά προτίμησης την οποία καθορίζουν τα κόμματα. Διαφορετικά γίνεται αλφαβητικά.
Όταν
ψηφίζουμε, δεν βάζουμε σταυρό προτίμησης. Ωστόσο αν το κάνουμε, το ψηφοδέλτιο δεν ακυρώνεται, απλώς ο σταυρός προφανώς δεν υπολογίζεται.
Οι έδρες καταλαμβάνονται από τους υποψηφίους σύμφωνα με τη σειρά που έχουν στη λίστα και όχι ανάλογα με το πλήθος των σταυρών που μάζεψαν. Με τον ίδιο τρόπο προκύπτουν και οι επιλαχόντες.
Και εννοείται ότι όταν η ψηφοφορία γίνεται με λίστα μην περιμένετε να βρείτε στυλό μέσα στο παραβάν. ;)
Διαβάστε στη συνέχεια
Πως υπολογίζονται οι έδρες στη Βουλή
Πώς ψηφίζω
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθούμε για να ασκήσουμε το εκλογικό μας δικαίωμα; Ας δούμε στο άρθρο που ακολουθεί.
Πόσους σταυρούς βάζουμε στις εκλογές
Μέχρι πόσους σταυρούς βάζουμε στις βουλευτικές εκλογές; Ας δούμε αναλυτικά για κάθε εκλογική περιφέρεια στο άρθρο που ακολουθεί.
Τι είναι η απλή αναλογική
Τι είναι η απλή αναλογική και πως εφαρμόζεται; Ας δούμε απλά και κατανοητά στο σύντομο άρθρο που ακολουθεί.
Πότε θα γίνουν εκλογές 2023
Δείτε στο παρακάτω σύντομο άρθρο τα πάντα για τις ημερομηνίες των προσεχών εκλογών. Πότε και γιατί θα γίνουν;
Που ψηφίζω (Εκλογές 2023)
Πως να μάθετε που θα ψηφίσετε στις επερχόμενες εκλογές; Δείτε στο σύντομο άρθρο που ακολουθεί.