Γιατί φτιάχνουμε φανουρόπιτα

Οι περισσότεροι από εσάς θα έχετε ίσως ακούσει για το έθιμο της φανουρόπιτας. Πιθανότατα, μάλιστα να έχετε φάει κιόλας ένα κομμάτι κάποια στιγμή της ζωής σας.

Τι είναι όμως αυτή η πίτα, τι συμβολίζει, πότε και κυρίως γιατί την φτιάχνουμε; Ας ρίξουμε λίγο φως.

Τι είναι η φανουρόπιτα

Η φανουρόπιτα μια νηστίσιμη πίτα που φτιάχνεται προς τιμήν του Αγ. Φανουρίου. Η γιορτή του αγίου είναι στις 27 Αυγούστου κάθε χρόνο όταν πολλοί πιστοί πηγαίνουν να προσκυνήσουν προφέροντας φανουρόπιτες στη μνήμη του.

Οι πίτες που φτιάχνουν οι πιστοί, διαβάζονται από τους ιερείς και κατόπιν προσφέρονται από τους ίδιους τους πιστούς στον κόσμο που βρίσκεται στην εκκλησία ως ευλογία.


Το έθιμο αυτό γίνεται τόσο την παραμονή, όσο και ανήμερα της γιορτής του Αγίου Φανουρίου.

Σύμφωνα με την παράδοση η φανουρόπιτα περιέχει επτά ή εννιά υλικά καθώς οι αριθμοί αυτοί φαίρεται πως έχουν μαντικές ιδιότητες και φτιάχνεται σε διάφορες παραλλαγές.

Συνήθως περιέχει αλεύρι, νερό, λάδι, ζάχαρη, χυμό ή ξύσμα πορτοκαλιού, σταφίδες, καρύδια ή άλλους ξηρούς καρπούς και διάφορα μυρωδικά όπως για παράδειγμα κανέλα.

Γιατί φτιάχνουμε φανουρόπιτα

Εδώ υπάρχουν διάφορες θεωρίες ανάλογα με την περιοχή ή ακόμη και τα προσωπικά βιώματα και πεποιθήσεις του καθενός.

Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη η φανουρόπιτα χρησιμεύει στο να μας φανερώσει ο άγιος διάφορα πράγματα, από χαμένα αντικείμενα, μέχρι το μελλοντικό μας ταίρι ή ακόμη και να μας δείξει τον σωστό δρόμο στη ζωή μας.

Παλιότερα ο κόσμος πίστευε ότι ο Άγιος Φανούριος μπορούσε να βρει χαμένα ζώα ή ανθρώπους.

Σε κάποιες περιοχές όπως πχ στην Κρήτη, στη Φλώρινα και στην Κύπρο τα νεαρά κορίτσια φτιάχνουν φανουρόπιτες και βάζουν ένα κομμάτι κάτω από το μαξιλάρι τους για να δουν ποιον θα παντρευτούν.


Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας οι πιστοί ζητούν από τον Άγιο να τους φανερώσει κάποιο χαμένο αντίκειμενο και σε αντάλλαγμα προσφέρουν στον άγιο πίτες ή άρτο.

Η θεωρία αυτή βασίζεται σε παρετυμολογία του ονόματος του αγίου, δηλαδή ο Φανούριος φανερώνει. Ακόμη κι αν κάτι τέτοιο δεν ισχύει, η εκκλησία φαίνεται να αποδέχεται το έθιμο δεδομένου ότι δεν βλάπτει κανέναν, ούτε φυσικά την ίδια την πίστη.

Κι αν αυτή είναι μάλλον η λαογραφική εκδοχή του εθίμου της φανουρόπιτας, υπάρχει και μια ακόμη που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πιο μεταφυσική...

Κι αυτό γιατί αφορά την τύχη των συγγενικών προσώπων αυτού που προσφέρει την πίτα μετά τον θάνατο τους.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με κάποιον μύθο, η μητέρα του Αγίου Φανουρίου φέρεται πως ήταν πολύ κακιά και κατέληξε στην κόλαση. Ο γιος της έκανε μια τελευταία προσπαθεια να την σώσει χωρίς αποτέλεσμα.


Έτσι, λέγεται ότι ζήτησε οι πιστοί να μην προσφέρουν τίποτε για αυτόν, αλλά μόνο για την μητέρα του και πιο συγκεκριμένα για την συγχώρεση της. Έτσι επικράτησε η φανουρόπιτα καθώς και άλλα παρόμοια γλυκίσματα.

Κατά τον ίδιο τρόπο οι πιστοί σήμερα προσφέρουν φανουρόπιτα για τη συγχώρεση των αγαπημένων τους προσώπων που έχουν πεθάνει.

Διαβάστε στη συνέχεια Γιατί τρώμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα