Πότε μπαίνει τελικό ν

Η διατήρηση ή όχι του τελικού ν στο γραπτό λόγο, κατάλοιπο της καθαρεύουσας, έχει απασχολήσει έντονα κατά καιρούς τους γλωσσολόγους.

Οι κανόνες έχουν αλλάξει κάμποσες φορές με αποτέλεσμα να υπάρχει μια σχετιική σύγχυση για το τι ισχύει τελικά. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

Ο γενικός κανόνας που ισχύει για το τελικό ν είναι ο εξής:

Το τελικό ν διατηρείται όταν ακολουθεί φωνήεν ή κάποιο από τα: κ,π,τ,γκ,μπ,ντ,τσ,τζ,ξ,ψ

Μπορείτε μάλιστα να το θυμάστε και σαν ποιηματάκι:


Για ποιες λέξεις όμως ισχύει ο κανόνας αυτός; Εδώ αρχίζει το μπλέξιμο.

Μέχρι πρότινος, ο κανόνας αφορούσε τις λέξεις: τον/στον, την/στην, έναν, αυτόν/τον, αυτήν/την, δεν, μην και σαν.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις τελευταίες αλλαγές και για να αποφευχθεί η σύγχυση μεταξύ αρσενικού και ουδετέρου γένους αποφασίστηκε το τελικό ν να διατηρείται πάντα στα αρσενικά άρθρα και αντωνυμίες.

Κάτι που έχει νόημα αν αναλογιστούμε ότι πολλές φορές η απόσταση μεταξύ του άρθρου και του ουσιαστικού μπορεί να είναι μεγάλη λόγω των πολλών επιθέτων.


Σκεφτείτε για παράδειγμα τη φράση: θαύμασε το(ν) μεγάλο, ωραίο, ανθισμένο, καταπράσινο κήπο. Αν είχαμε παραλείψει το τελικό ν, όπως θα έπρεπε βάσει του κανόνα, θα νόμιζε κανείς λανθασμένα ότι μιλάμε για κάτι ουδέτερο.

Για τον ίδιο λόγο, δηλαδή για την αποφυγή σύγχυσης, έχει προταθεί κατά καιρούς η διατήρηση του τελικού ν και για το αρνητικό μόριο "δεν" για να μην το μπερδεύουμε με τον σύνδεσμο "δε". Ωστόσο η πρόταση αυτή δεν έχει γίνει αποδεκτή.

Τι ισχύει σύμφωνα με τη νέα γραμματική:

Επίσης το "σαν" κρατάει πάντα το τελικό ν καθώς δεν αναφέρεται κάτι διαφορετικό στην τελευταία γραμματική.

Ανακεφαλαιώνοντας οι λέξεις που μπορούν να χάσουν το τελικό ν είναι οι εξής:

• το θηλυκό οριστικό άρθρο την/στην

• η θηλυκή προσωπική αντωνυμία αυτήν/την

• τα άκλιτα δεν και μην

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις το τελικό ν διατηρείται κανονικά.

Οπότε τώρα ξέρετε πότε μπαίνει τελικό ν. Απλά και κατανοητά.

Διαβάστε στη συνέχεια Ποια η διαφορά ό,τι με ότι;