Τι είναι η πολιτική επιστράτευση

Κατά καιρούς θα έχετε ίσως ακούσει για τη λεγόμενη πολιτική επιστράτευση. Ιδίως μετά από παρατεταμένες περιόδους απεργιών από κάποιον κλάδο, ο όρος αυτός έρχεται στο προσκήνιο.

Τι είναι όμως η πολιτική επιστράτευση και κυρίως πότε γίνεται/διατάσσεται και από ποιον; Ας δούμε παρακάτω στο σύντομο άρθρο που ακολουθεί απλά και κατανοητά.

Τι είναι η πολιτική επιστράτευση

Η επιστράτευση γενικά, είναι στρατιωτικός όρος που χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να πούμε ότι οι στρατιωτικές δυνάμεις μιας χώρας μεταφέρονται από κατάσταση ειρήνης σε εμπόλεμη κατάσταση.

Με τον όρο πολιτική επιστράτευση εννοείται η διαταγή ή η προσταγή των προσωπικών υπηρεσιών η οποία γίνεται από το κράτος, δηλαδή η υποχρεωτική παροχή εργασίας από το προσωπικό που επιτάσσεται για λόγους δημόσιας ωφέλειας.

Με απλά λόγια, με το μέτρο αυτό, οι εργαζόμενοι που πιθανότατα βρίσκονται σε απεργία, υποχρεώνονται από το κράτος να διακόψουν την απεργία τους και εξαναγκάζονται να παρέχουν τις υπηρεσίες τους κανονικά.


Η απόφαση για την έναρξη της λαμβάνεται από τον εκάστοτε αρμόδιο υπουργό, ενώ η τοπική αυτοδιοίκηση μοιράζει "φύλλα ατομικής προσκλήσεως πολιτικής επιστράτευσης" και όποιος δεν υπακούσει δικάζεται με τη διαδικασία του αυτοφώρου.

Πότε γίνεται πολιτική επιστράτευση

Όπως αναφέραμε και πιο πάνω, η πολιτική επιστράτευση γίνεται συνήθως έπειτα από παρατεταμένη απεργία ιδίως σε κλάδους όπου επηρεάζεται πολύς κόσμος και παρεμποδίζεται η δημόσια υγεία ή δημόσια ωφέλεια γενικότερα.

Τέτοια επαγγέλματα είναι π.χ. οι γιατροί, νοσοκόμοι, υπάλληλοι καθαριότητας, υπεύθυνοι εναέριας κυκλοφορίας, εργαζόμενοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς κλπ.

Για παράδειγμα αν απεργήσουν για μεγάλο διάστημα οι υπάλληλοι της καθαριότητας σε έναν δήμο, μπορούν οι αρμόδιοι φορείς (συνήθως η κυβέρνηση) να επιτάξουν τους εργαζόμενους προκειμένου να μαζέψουν τα σκουπίδια για να μην προκληθεί κίνδυνος για τη δημόσια υγεία.


Γενικά, η εφαρμογή της πολιτικής επιστράτευσης βασίζεται στο νομοθετικό διάταγμα 17/1974 "Περί πολιτικής σχεδιάσεως εκτάκτου ανάγκης".

Σύμφωνα με το διάταγμα, κατάσταση έκτακτης ανάγκης είναι κάθε αιφνίδια κατάσταση προκαλούμενη είτε από φυσικά ή από άλλα γεγονότα είτε από ανωμαλίες κάθε φύσης και η οποία έχει ως αποτέλεσμα την παρακώλυση και την διατάραξη της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας.

Ωστόσο, επειδή η αναφορά αυτή παρέπεμπε σε παλιότερο Σύνταγμα που αναθεωρήθηκε αργότερα, δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι η χρήση του μέτρου της πολιτικής επιστράτευσης αείναι αντισυνταγματική.

Γενικά, σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει η πολιτική επιστράτευση να χρησιμοποιείται ως τρόπος αντιμετώπισης μιας απεργίας, παρά το γεγονός ότι στην πράξη αυτό συμβαίνει κατά κόρον.