Γιατί φτερνιζόμαστε στον ήλιο

Σε προηγούμενο άρθρο μας είχαμε αναφερθεί αρκετά αναλυτικά στο φτέρνισμα και τις αιτίες του.

Συγκεκριμένα είχαμε δει ότι το φτέρνισμα είναι στην ουσία ένας φυσικός μηχανισμός που διαθέτει το σώμα μας προκειμένου να απαλλαγεί από ανεπιθύμητους παράγοντες που έχουν κολλήσει στη μύτη μας και προσπαθούν να μπουν στον οργανισμό μας.

Είχαμε δει επίσης ότι οι παράγοντες αυτοί που αποτελούν και την αιτία του φτερνίσματος, μπορεί να είναι για παράδειγμα διάφορα βακτήρια, μικρόβια, γύρη (κυρίως την άνοιξη), σκόνη, κλπ.

Τι συμβαίνει όμως με τον ήλιο; Γιατί μας προκαλεί φτέρνισμα και ποιος μηχανισμός κρύβεται πίσω από αυτήν την περίεργη αντίδραση του οργανισμού μας; Ας δούμε παρακάτω στο σύντομο άρθρο που ακολουθεί.

Γιατί φτερνιζόμαστε στον ήλιο

Καταρχάς να πούμε ότι η έκθεση στον ήλιο δεν προκαλεί φτέρνισμα σε όλους τους ανθρώπους, αλλά σε ένα ποσοστό γύρω στο 30%, δηλαδή περίπου σε έναν στους τρεις ανθρώπους.

Μάλιστα το φαινόμενο αυτό έχει και όνομα. Συγκεκριμένα είναι γνωστό ως "φωτικό φτέρνισμα" ή photic sneezing στα αγγλικά. Στην ουσία πρόκειται για φτέρνισμα που εμφανίζεται όταν κάποιο άτομο κοιτάζει προς κάποια πηγή δυνατού φωτός όπως είναι για παράδειγμα ο ήλιος.


Το φωτικό φτέρνισμα μπορεί να προκληθεί και από την έκθεση σε τεχνητό φως, αν και αυτό δεν είναι και τόσο συνηθισμένο.

Αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν και πολλά πράγματα για την παράξενη αυτή αντίδραση του οργανισμού ορισμένων ατόμων, αυτό που ξέρουμε είναι ότι δεν είναι κληρονομικό, αλλά επίκτητο, δηλαδή συνήθως αποκτάται στην πορεία της ζωής του ατόμου.

Επίσης εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το φτέρνισμα αυτό, σε αντίθεση με το φτέρνισμα που προκαλείται από τις διάφορες αλλεργικές αντιδράσεις, προκαλέιται μόνο μια φορά (την πρώτη) που θα έρθουμε σε άμεση επαφή με τον ήλιο. Όση ώρα και να εκτεθούμε μετά, δεν θα ξαναφτερνιστούμε.

Μια πιθανή εξήγηση για το φωτικό φτέρνισμα είναι ότι αυτό προκαλείται επειδή το δυνατό φως ενεργοποιεί τα νεύρα που ευθύνονται για το φτέρνισμα. Η ενεργοποίηση αυτή πιστεύεται ότι πραγματοποιείται μέσω της διέγερσης του αμφιβληστροειδούς χιτώνα ή της κόρης του ματιού.


Στην ουσία, αυτό που λένε οι επιστήμονες είναι ότι η αντίδραση αυτή θα μπορούσε να προκληθεί λόγω μιας “διασταύρωσης” διαφορετικών οδών του εγκεφάλου μας, και συγκεκριμένα αυτών μεταξύ του αντανακλαστικού τόξου της κόρης του ματιού μας και του αντανακλαστικού τόξου του φτερνίσματος.

Μάλιστα, τα αντανακλαστικά αυτά ενεργοποιούνται μόνο κατά την αρχική έκθεση στο φως, και όχι όταν αυτή επαναληφθεί, συνεπώς δεν υπάρχει νέα διέγερση όταν το άτομο ξανακοιτάξει προς την πηγή έντονου φωτός, όπως είπαμε και πιο πάνω.

Πραγματικά πολύ περίεργο φαινόμενο!